Hardwerkende managers, een voorbeeld…
Ze heet Julia en is 8 jaar. Ik haalde mijn dochter op die met haar aan het spelen was. Ben jij nu al thuis, vroeg Julia. Ja hoor, antwoordde ik. “Mijn papa is altijd pas om half acht thuis” vertelde ze vervolgens. “Waarom dan” ”Omdat hij moet werken”, antwoordde ze. “Goh, maar waarom moet hij dan steeds zo lang werken?” “Omdat hij directeur is.”
“Maar Julia, als jouw Papa directeur is, dan heeft hij toch heel veel mensen die vóór hem werken?” “Ja, dat klopt.” “Maar waarom moet hij dan zelf zo lang werken?”, “Dat weet ik niet”, zei Julia, “maar hij werkt heel hard. En als hij thuis komt dan moet hij altijd eerst een half uur op de bank liggen.”
Mijn papa is directeur en is altijd pas om half acht thuis…
Er zijn veel hardwerkende directeuren zoals Julia’s vader. En dat accepteren we ook: “Logisch dat hij druk is, hij de directeur”. Maar is dat wel zo vanzelfsprekend? Als het goed is heb je als directeur mensen die het werk voor je doen, zodat je zelf minder druk bent en niet alle verantwoordelijkheid op jouw schouders ligt. Maar waarom horen we maar zelden verhalen over directeuren die op tijd thuis zijn?
Ook ik ben zo’n sukkel
Ik geef het toe, de afgelopen 25 jaar heb ik ook periodes gekend van enorme onrust en heel hard werken. Altijd maar denken dat jij of je bedrijf of je gezin daar beter van wordt. Als ik even stilzat dan werd ik onrustig. Je moet wel nuttig bezig zijn. Keihard doorwerken richting de vakantie. De laatste dagen voor zo’n vakantie waren al helemaal een hel en als je terugkwam was je die vakantie zo weer kwijt. Maar we gingen wel naar Nieuw Zeeland, Amerika, naar Canada, op wintersport enzovoort.
Ik heb de foto’s en filmpjes nog. Sommige vakanties heb ik echt beleefd, die roep ik zo weer op. Maar er zijn ook vakanties geweest die ik helemaal kwijt ben, waar ik de foto’s voor nodig heb. Waar was ik toen eigenlijk?
Vorige week sprak ik Sjoerd van der Velden van advocatenkantoor Bruggink en van der Velden. Een zogenaamd op Semco principes gedreven kantoor. Een kantoor waar je maximaal 4 dagen mag werken, of je nu aandeelhouder bent of gewoon medewerker. “Het is ongezond om zo veel tijd alleen maar bezig te zijn met declarabele uren. Daarom hebben we hier aan de bovenkant een limiet op gezet”, aldus Sjoerd.
Zo kan het ook, maar waarom zijn er dan zoveel vaders (en soms ook moeders) zo druk? De advocaten bij dit kantoor verdienen goed geld, ze hebben daarnaast een privéleven en soms runnen ze nog een klein bedrijf ernaast. Om scherp te blijven, om te leven en om niet alleen maar heel hard met oogkleppen op door te jakkeren. (meer lezen over Bruggink en Van der Velden kan hier)
De hardwerkende manager vraagt nooit om hulp
Hardwerkende managers hebben veel bereikt door te buffelen, uren te maken, net iets langer door te gaan, ze zijn gedisciplineerd als het gaat om de wil om te werken. Ze komen als eerste en gaan als laatste naar huis. Ze vragen nooit om hulp en zijn over het algemeen net wat sneller dan hun gemiddelde medewerker. Daarom doen ze het liever even zelf in plaats van iets te vragen aan een van hun teamleden. Ze voelen zich enorm verantwoordelijk en klagen soms over een gebrek aan verantwoordelijkheid op de werkvloer.
De manager is de ‘eigenaar’ van alle problemen
Medewerkers hebben over het algemeen nog wel respect voor deze hardwerkende manager en gunnen hem dat hij in een grote auto rijdt, hij werkt er ook hard voor immers. De hardwerkende manager heeft een scherp oog voor problemen en is er als eerste bij om die problemen aan te pakken. Maar de medewerkers die met hem samenwerken voelen zich hierdoor vaak veel minder verantwoordelijk. Hun manager is er immers altijd om te helpen? De manager is de “eigenaar” van alle problemen en misschien ook wel van het hele bedrijf. Het is van hem, de medewerkers komen slechts “voorbij” en voeren hun functie zo goed mogelijk uit.
Drie problemen
Hardwerkende managers zijn vaak gedreven mannen (of vrouwen) met een goed verhaal, maar er is altijd een schaduwzijde. En dat ontstaat doordat zij meestal één of meer van de volgende drie problemen hebben.
1) De rat-race van vermeend succes
Het eerste probleem van de hardwerkende manager is zijn succes. Hij heeft veel bereikt door hard te werken. Dat betekent dat zijn gedrag voortdurend is beloond. En gedrag dat wordt beloond zijn we geneigd om te herhalen. Helaas realiseren we ons niet dat je eigenlijk in een tredmolen loopt. Een rat-race. Het is namelijk nooit genoeg.
Was je vijf jaar geleden nog blij met je eerste nieuwe BWM, inmiddels ruil je hem ieder jaar in zodat je nieuw kunt blijven rijden. Was je drie jaar geleden nog blij met 2 miljoen omzet, dit jaar moet dat toch wel naar de 3 gaan, want stilstaan is geen optie. Het gaat gewoon door tot we er bij neer vallen.
2) Probleem van een gebrek aan focus
Een ander probleem is vaak een gebrek aan focus? Huh, hoezo, ze werken toch heel hard? Daar heb je toch focus voor nodig? Nee hoor. Focus wil zeggen dat je je aandacht richt op datgene wat je werkelijk belangrijk vindt. En het probleem bij hardwerkende managers is dat ze vaak overal problemen en werk zien. Ze zijn misschien alleen maar gefocust op “hard werken” maar worden vooral geleid door de waan van de dag. Altijd maar druk en hoe kan het dan dat de medewerkers zelf die dingen niet oppakken? Dat komt door hun sterke gevoel van “eigenaarschap”. Met de beste bedoelingen ontfermen ze zich over van alles en nog wat. En daarmee komen we automatisch bij het derde probleem.
3) Probleem van eigenaarschap
Juist doordat zij zich overal over ontfermen ontstaat er bij de rest van de medewerkers een soort van gelatenheid. De betrokkenheid neemt af als het werk je soms letterlijk weer uit handen wordt genomen omdat het misschien niet helemaal perfect is of niet op tijd af. Hardwerkende managers delegeren soms wel, maar zij delegeren taken, geen problemen. Dat is een groot verschil. Lees maar eens over het verschil in het boekje Waardecreatie en het maken van resultaatafspraken. Dan leer je het verschil tussen sturen op outcome en het sturen op taken. Dat heeft namelijk een enorm groot effect op de betrokkenheid van de medewerkers en de bereidheid om echt actief mee te denken.
“Hardwerkende managers delegeren soms wel,
maar zij delegeren taken, geen problemen.”

Hoe moet dat nou met Julia?
Ik word er soms boos en verdrietig van. “Papa werkt zo hard dat we in een mooi groot huis kunnen wonen, met een zwembad.” Nederland is nog steeds een enorm rijk land maar er zijn ook veel problemen. Bovendien hebben we echt iedereen nodig om het werk gedaan te krijgen. De lat gaat omhoog en gelijktijdig kunnen we bijna geen deskundig personeel meer vinden. Een hardwerkende manager is heel waardevol, maar door zo hard te werken krijgen anderen soms geen kans om zichzelf te ontwikkelen en verdwijnt het talent naar de concurrent.
Eigenaarschap bij medewerkers ontwikkelen
Wil je een verschil maken als manager dan moet je dus niet heel hard gaan werken. Je moet er juist voor zorgen dat jouw mensen dat eigenaarschap gaan ontwikkelen. En dat vraagt een andere manier van leidinggeven, en ja, misschien zelfs wel een andere lifestyle. Je hebt geen werknemers nodig, maar medewerkers.
Medewerkers die echt eigenaarschap tonen en zorgen dat ze de transitie maken van werknemer naar medewerker. Samen aan de slag. Jouw rol als manager is dus zorgen dat je op tijd thuis bent om je opgroeiende kinderen te zien als ze leren fietsen.
“We hebben sterke leidinggevenden nodig. Niet sterk als in hardwerkend,
maar sterk in het vergroten van eigenaarschap bij de medewerkers.”
We hebben helemaal geen hardwerkende managers nodig. We hebben managers nodig die zorgen voor de juiste randvoorwaarden waarin de professionals zich kunnen ontwikkelen en waarin ze eigenaarschap kunnen en durven tonen. De manager brengt de mensen bij elkaar, inspireert, maakt gebruik van complementaire kwaliteiten, geeft richting en zorg dat hij op tijd thuis is.
Ik noem dat HONEST leiderschap in mijn boek Van Vakmanschap naar Leiderschap; leidinggeven zonder een hardwerkende manager te worden.
- Van 15.00 tot 19.30 dus filevrij en met pizza
- Kleine groep dus veel ruimte voor jouw eigen situatie
- Vandaag geleerd = morgen direct toepassen
- met Pieter van der Haak, auteur van hét boek over eigenaarschap