“Wat is afleren, papa?”, vroeg mijn dochter van bijna vier. Ik vertelde dat ik haar zusje van anderhalf wilde afleren om haar bord op de grond te gooien. Maar ineens realiseerde ik mij dat zoiets niet mogelijk is. Met “afleren” bedoelde ik eigenlijk dat ze het niet meer moest doen. Afleren, is zo goed als onmogelijk. Tenzij je een hersenletsel oploopt of door algehele slijtage. Maar afleren als actief werkwoord is volledig onzinnig.
En toch wordt er door veel leidinggevenden bijzonder veel tijd gestoken in zogenaamde af-leer-activiteiten. De secretaresse moet afleren om te roddelen over haar collega’s. De verkoopmedewerker moet afleren te veel tijd te verspillen door koffie te drinken met bestaande klanten. De ICT-er moet afleren om direct allerlei ingewikkelde technische vragen te stellen. De beleidsmedewerker moet afleren om iedere morgen te laat te komen. De teamleden moeten afleren hun stukken zo laat aan te leveren vlak voor de vergadering.
Afleren is onmogelijk
Afleren is onmogelijk. Ooit leerde ik kruipen, daarna leerde ik lopen. Voor zover ik mij kan herinneren is er nooit iemand geweest die mij heeft afgeleerd om te kruipen. Ik kan het nog steeds.
Afleren is energieverspilling
Afleren is energieverspilling. Als je als leidinggevende de afgelopen tijd veel aandacht hebt geschonken aan wat mensen moeten afleren, bedenk dan eens wat dat tot nu toe heeft opgeleverd en wat het jou zelf aan energie heeft gekost.
Bied perspectief!
Het alternatief is: Perspectief bieden; biedt mensen perspectief om iets anders te doen, beloon het als ze het doen en negeer het gedrag wat je liever niet ziet.
- De verkoopmedewerkers drinken te veel koffie. Waarom zouden ze misschien iets anders gaan doen? Welk perspectief en welk belang voor henzelf ligt daarachter?
- De secretaresse is goed in roddelen, dat leer je haar niet af. Maar misschien is het interessant om haar te leren hoe ze collega’s rechtstreeks aan te spreken, een cursusje feedback geven kan wonderen doen.
- De ICT-er is goed met de inhoud. Maar misschien leert hij ontdekken dat de samenwerking met klanten veel sneller gaat als je eerst goed luistert en contact maakt met de klant.
- De beleidsmedewerker komt iedere dag op hetzelfde moment, ook al is het te laat. Hij is in staat om op een vaste tijd op het werk te komen. Alleen het tijdstip moet je misschien nog even duidelijk afstemmen. Dit geldt natuurlijk ook voor de teamleden die hun stukken te laat aanleveren.
Wat staat er in een Persoonlijk Ontwikkel Plan (POP)? Staan daar dingen in die je moet afleren of die moet (en kunt en wilt) ontwikkelen?
Stop met afleren, kies voor positief: Stoppen met roken is beginnen met een gezonder leven.
Nu eerst de troep opruimen hier rond de tafel.