Leidinggeven aan Eigenaarschap, denk om de valkuilen
Als groep zijn we meer dan een optelling van de individuele leden. Leidinggeven aan zo’n groep of team betekent dat je de mensen misschien bij elkaar brengt, richting geeft en faciliteert. Maar één ding moet een leidinggevende NIET doen en dat is ‘zorgen voor’. Het is een valkuil. Een veelgehoorde misvatting is dan ook:
“Ik moet goed voor mijn mensen zorgen” (dit is een belemmerende gedachte)
Waar komt het vandaan?
Als vader of moeder moet je voor je kinderen zorgen, totdat ze op eigen benen staan, daarna kunnen ze prima voor zichzelf zorgen. Maar leidinggevenden werken over het algemeen met volwassen teamleden. Als je een hek plaatst krijg je schapen en als je voor je medewerkers gaat zorgen, dan zullen ze zich gedragen als kinderen.
Voorbeeld
Kees heeft het moeilijk. Het is een aardige vent, heeft de beste bedoelingen maar is eigenlijk wat te traag. Hij werkt op een afdeling en als hem iets wordt gevraagd dan duurt het vaak zo lang voordat hij met antwoorden komt dat zijn snellere collega’s het vaak al zelf op een andere manier geregeld hebben. Maar hij is wel aardig en werkt al jaren binnen de afdeling. Hij is senior medewerker, maar heeft eigenlijk niet het niveau voor deze functie. Zijn collega’s organiseren het werk een beetje om hem heen en eigenlijk kost hij gewoon geld zonder dat hij nog een duidelijke toegevoegde waarde heeft. Marian als manager ontfermt zich over Kees, ze investeert extra tijd om hem te begeleiden, stuurt hem naar een cursus en komt voor hem op als anderen zich kritisch over Kees uitlaten. Kees is erg loyaal, maar voegt te weinig toe en het team begint er onder te lijden.
Leidinggeven versus probleemeigenaar
Ik moet goed voor mijn mensen zorgen is hier geen helpende opvatting van Marian. Leiders zijn er voor de groep en niet voor de individuele teamleden. Marian helpt de groep niet verder door voor Kees te gaan zorgen. Zij zal Kees moeten confronteren met de situatie en hem moeten vragen wat voor oplossing hij voor ogen heeft. Hiermee wordt Kees probleemeigenaar en niet Marian. Zo ontstaat het eigenaarschap voor de situatie. Als je zelf gaat zorgen dan trek je het eigenaarschap naar je toe en dat is juist niet de bedoeling. Veel leidinggevenden zorgen goed voor individuele medewerkers maar vaak gaat dit ten koste van de aandacht voor anderen.
Een effectievere overtuiging is dan ook:
“Ik moet goed voor mijn team zorgen” (dit is een helpende gedachte)
Want je zit er voor het team, jouw toegevoegde waarde is te zorgen dat het team steeds betere prestaties levert. Binnen sterke teams brengen de teamleden het beste in elkaar naar boven. Ze versterken elkaar. In het geval van Kees is dit niet zo. Marian zou moeten kijken of Kees op een andere manier beter tot zijn recht kan komen binnen het team door hem andere taken te laten doen of ze zou Kees moeten stimuleren om te gaan solliciteren naar een andere functie buiten het team. Zolang ze voor Kees gaat zorgen, houdt ze de situatie in stand. Kees neemt geen eigenaarschap over zijn eigen werk en zijn eigen loopbaan en wordt steeds onzekerder omdat hij van binnen wel voelt dat zijn collega’s hem niet meer voor vol aan zien.
