Verbinding creëren voor een sterk Team
In deze roerige tijd blijkt het houden van de onderlinge verbinding in het team een grote uitdaging te zijn. De druk is hoog, veranderingen stapelen zich op, het gaat eigenlijk niet zo lekker in de wereld en dat alles heeft impact op ons. Gelukkig houden de meeste mensen het schip nog wel drijvend, maar raken ze gelijktijdig de verbinding wat kwijt binnen het team. Wat bond ons ook al weer samen? Wat was ook al weer de gezamenlijke droom? In dit artikel willen we pleiten om te investeren in die verbinding.
De kans is groot dat mensen zich tijdens deze periode vooral richten op de eigen taken en belangen en hierbij het gezamenlijke belang en elkaar uit het oog verliezen. En dat terwijl tijdens lastige periodes dat gezamenlijke er juist voor zorgt dat je beter voorbereid bent op wat komen gaat.
Teamleden missen de verbinding of een gevoel aan betekenis. Hiermee zijn ze een stukje van hun identiteit kwijtgeraakt… hun sociale identiteit. Ik zal hieronder kort uitleggen wat dat betekent.
Wat is Sociale Identiteit
Mensen ontlenen een belangrijk deel van hun identiteit aan het lidmaatschap van sociale groepen. Dat heet ook wel je Sociale Identiteit. Je bent behalve een ‘persoon’ ook vader of moeder, dus maak je deel uit van een gezin, dat vormt je persoonlijkheid.
Een overbuurvrouw van ons werkt in de thuiszorg, ze heeft haar collega’s (24 in totaal) en dankzij een regelmatig contact realiseert ze zich dat ze deel uit maakt van een team zorgprofessionals. Of neem mijn collega Bas, hij doet aan darten, iedere woensdagavond. Hij is er goed in, maar het is ook gezellig, hij is dus niet alleen teamcoach maar ook darter.
Zelf was ik tot voor kort lid van een businessclub met andere ondernemers die gezamenlijk een poppodium steunden. We houden van muziek, van concerten en zijn ondernemers. Twee overeenkomsten die ons binden. Leuk om erbij te horen.
Ik ben omdat wij zijn…
Allemaal voorbeelden waaruit blijkt dat ieder mens deel uit maakt van diverse sociale groepen en die sociale groepen geven ons onze sociale identiteit. Nelson Mandela introduceerde ooit het fenomeen Ubuntu. Een Zuid-Afrikaans begrip dat ongeveer te vertalen is als Ik ben omdat Wij zijn. Met wat meer woorden zou je kunnen zeggen dat je pas mens bent als je deel uit maakt van een collectief. Of misschien meerdere collectieven. In mijn boek over “Wie zorgt dat het goed komt” (over Eigenaarschap) leg ik ik het verband tussen eigenaarschap en iets betekenen.
Mensen zijn gelukkiger in hun werk én ze tonen meer eigenaarschap als ze het gevoel hebben dat ze een verschil kunnen maken; dat ze van betekenis zijn.
Verbinding is een vorm van betekenisgeving
Betekenis hebben in je team is dus belangrijk. En betekenis valt uiteen in twee delen. Ten eerste is er functionele of taakinhoudelijke betekenis. Je doet werk, waar anderen bij gebaat zijn. En als je er niet zou zijn dan gaan er dingen mis of valt er bijvoorbeeld iets tussen wal en schip. Je bent dus nodig.
Ten tweede is er ook betekenis in de zin van je sociale rol of je persoonlijke toegevoegde waarde als mens in het team. Hoe mooi is het om, na een paar weken ziek te zijn geweest bij je terugkomst op het werk een enorm welkom gevoel te ervaren. Een collega geeft je een knuffel en zegt: “Ik heb je gemist man!” Dat voelt goed. Je wilt graag van betekenis zijn als functionaris én als mens.
Ben je een mens of een functionaris?
Als de druk toeneemt focus je je als vanzelf op je taken. Je ziet je collega’s vooral als functionaris en omgekeerd hebben zij jou ook gewoon nodig omdat je bepaalde werkzaamheden aflevert. Bij toegenomen druk zijn we veel meer naar binnen gekeerd. Combineer dit ook nog eens met de toename van het thuiswerken en het is niet vreemd dat veel mensen zich soms niet meer beseffen dat ze ook nog bij een team, een bedrijf, of bij de wakeboard- of dartvereniging horen.
Ik durf te stellen dat bij toegenomen werkdruk mensen een stukje van hun identiteit kwijt raken. En dat is jammer, want dat maakt ons mensen juist wat wij zijn; sociale wezens.
Ieder mens wil die verbinding
Deel uit maken van een team voedt onze behoefte aan een eigen identiteit. Jezelf onderdeel voelen van een groep mensen die voor elkaar zorgen en gezamenlijk mooie dingen creëren of realiseren is super motiverend. Ergens bij horen, trots kunnen zijn op de gezamenlijk prestaties. Iedereen vindt het fijn om het gevoel te hebben dat hij goed in verbinding staat met de groep waar hij deel van uitmaakt.
De drie belangrijkste rollen van de manager/leider
Focus, veiligheid en betekenis
Leidinggevenden zijn natuurlijk heel erg druk met allerlei zaken. Maar in mijn optiek zijn er drie rollen die absolute prioriteit zouden moeten hebben. Ten eerste zorgt een leider er voor dat iedereen zijn focus houdt op het gezamenlijke doel, ten tweede zorgt hij/zij er voor dat iedereen zich veilig voelt en dan is er nog een derde punt.
Misschien wel het belangrijkste punt: Een leider zorgt er voor dat de mensen in zijn team het gevoel hebben dat ze er toe doen, dat ze van betekenis zijn en dat ze erbij horen. De leider draagt bij aan de onderlinge verbinding.
Teamdynamiek in balans
Verbinding met het team geschiedt voor een belangrijk deel informeel
Dat laatste; zorgen dat iedereen voelt dat hij nog van betekenis is, is voor veel leidinggevenden best ingewikkeld. Er is altijd van alles inhoudelijks te doen wat de aandacht op eist. De winkel moet natuurlijk wel blijven draaien dus we hebben niet zoveel tijd voor ‘gezelligheid’.
Daar komt tegenwoordig bij dat er meer thuis word gewerkt. En dan wordt het snel lastig. Hoe geef je iemand tijdens een online teamoverleg het gevoel dat hij er toe doet. Dat doen we namelijk heel vaak wat meer terloops; even bijpraten met een kop koffie, samen in de auto onderweg naar een klant, tijdens een lunchwandeling.
In verbinding blijven met elkaar, is wat veel goede leidinggevenden gewoon onbewust doen door aandacht te schenken aan elkaar en de teamleden te zien als mens en niet alleen als functionaris. Groepsbinding ontstaat voor een heel groot deel tijdens informele ontmoetingen. Overigens geldt dat niet alleen voor de leider naar zijn teamleden, maar ook voor de teamleden onderling natuurlijk.
Investeren in de verbinding
Binnen sterke teams is sprake van een goede verbinding. Dat is de basis van het teamgevoel. Investeren in deze verbindingen is dus belangrijk om ook de komende periode sterk te zijn en wendbaar te kunnen reageren op wat nog komen gaat.
Verbinding houden gaat niet vanzelf
We moeten aan de slag mensen. Ook al is de wereld veranderd, wij als mensen zijn niet veranderd. We willen van betekenis zijn, we willen gezien worden door elkaar en door onze leidinggevenden. Laten we zorgen dat we, los van alle ontwikkelingen die toch wel doorgaan, vooral investeren in dat teamgevoel want juist daardoor kun je het beste in elkaar naar boven brengen en dat hebben we nog wel even nodig in de naaste toekomst.

Verbinding en het Ken je collega spel
Tot slot nog een kleine tip. Om de goede gesprekken op gang te helpen heeft Jump Serious Games het zogenaamde Ken je collega-spel ontwikkeld. Een doosje met kaartjes van verschillende categorieën waarmee je op een speels maar wel diepgaande manier elkaar als mens beter leert kennen. Een mooie eerste stap misschien om die kampvuurgesprekken op gang te helpen.

Te bestellen in onze webshop, bij bol.com of rechtstreeks op de website van Jump