Leiders faciliteren de samenwerking in het team
In 2015 publiceerde Pieter van der Haak de eerste druk van de bestseller Van Vakmanschap naar Leiderschap. Dit boek bereikte zeer snel de managementboek top 10 en wordt nog altijd veel gelezen en verkocht. Vooral vakmensen die vanuit de inhoud in een leidinggevende positie terecht zijn gekomen hebben veel baat bij dit boek. Ze houden van hun vak, maar moeten dit weten te combineren met het leidinggeven. In het boek spreekt Pieter over de zogenaamde HONEST principes. In dit artikel een oude opname plus een stukje uit het boek. Deze keer gaat het over de letter S van Samenwerken.
Zorg dat jij als leider aandacht hebt voor het Samenwerkingsproces
Uit het boek: van Vakmanschap naar Leiderschap
Mensen zijn sociale wezens. Door samen te werken zijn we tot grootse dingen in staat. De meeste mensen komen het best tot hun recht als zij de mogelijkheid hebben om samen te werken. En het is jouw primaire taak om hierin te faciliteren. In dit hoofdstuk gaat het over de S van Samenwerken. Dankzij dit hoofdstuk krijg je meer zicht op het bouwen van een positief samenwerkingsklimaat. Wat vraagt dat aan basishouding, hoe zorg je voor vertrouwen en respect en hoe kunnen waarden hierbij behulpzaam zijn. Daarnaast lees je over de kracht van complementaire kwaliteiten en hoe zorg je er tenslotte voor dat 1+1 gelijk is aan 3 en niet slechts 1½.
Wat aandacht krijgt, groeit!
Behalve een positieve sfeer en gedeelde waarden gaat het bij Samenwerken ook over het vinden van complementaire kwaliteiten. Waar zijn je mensen goed in en hoe kun je dat optimaal combineren tot een gezamenlijke performance? En aanvullend hierop is het ook belangrijk dat je de zwaktes van jezelf en van je teamleden met elkaar deelt. Niet om daar veel energie in te steken. Dat is zonde van de tijd. Wat aandacht krijgt, groeit. Maar je moet er wel enige aandacht aan besteden om te zorgen dat je er geen last van hebt. Zwaktes van teamleden zul je handig moeten “organiseren.” Dat is de reden dat wij vanuit ons bureau P&A Talentontwikkeling als slogan hebben: “Ontwikkel je talent, organiseer je zwaktes!” Dat is samenwerken.
Ik kan het maar beter zelf doen
De kans is groot dat jij vanuit jouw ervaring sommige dingen net iets beter weet dan anderen. En mensen kijken tegen je op. Ieder mens is in meer of mindere mate gevoelig voor hiërarchie, dus zullen ze niet zo snel zeggen dat jij het niet bij het juiste eind hebt. Dit betekent, of zou kunnen betekenen, dat jij de mensen in je team aanspoort om de dingen aan te pakken zoals je dat zelf gewend bent om te doen. Daar geloof je in, daar heb je vertrouwen in. Op deze manier samenwerken betekent dat je graag wilt dat jouw teamleden hetzelfde werk doen als jij en ook op dezelfde manier.
Maar ja, nu vertel ik je hier dat je moet kijken naar ieders eigen kwaliteit en mensen ruimte moet geven de dingen op hun eigen manier te doen. En dan doen ze het misschien wel heel anders dan jijzelf. Wat vind je daar eigenlijk van?
Een bekend Afrikaans gezegde in dit verband luidt:
“Als je snel wilt, ga alleen. Als je ver wilt, ga dan samen.”
Aandacht op ieders unieke kwaliteiten
Ook ondernemers die een bedrijf van de grond af hebben opgebouwd tot een florerende firma hebben de neiging om alles onder controle te willen houden. Zoals zij het deden, zo werkte het, dus zal iedereen zich hieraan moeten houden. Als het gaat om samenwerken, dan is dit niet wat ik bedoel. Samenwerken betekent één plus één is drie. Juist door elkaars kwaliteiten in te zetten, door inzichten te combineren, kom je verder. Maar je zult dus in staat moeten zijn om zaken los te laten. Bovendien moet je leren om de aandacht te vestigen op ieders unieke kwaliteiten.
Samenwerken is juist effectief als iedereen eigen, complementaire kwaliteiten kan inzetten, maar dan moeten er wel complementaire kwaliteiten zijn. Als je allemaal dezelfde soort mensen in een team zet dan kan er eigenlijk nooit sprake zijn van een team. Denk aan een voetbalteam met alleen maar verdedigers. Hoe zit dat in jouw team. Allemaal dezelfde types of zijn er wel degelijk verschillen?
Kloontjes
Misschien herken je het. Leidinggevenden die vooral mensen aannemen die op hen lijken in houding, gedrag en kwaliteiten. Het is een grote valkuil, maar wel begrijpelijk. Er liggen twee redenen aan ten grondslag.
- Ten eerste heb je met mensen die erg op jou lijken een makkelijke klik. Je herkent wat ze zeggen, je spreekt dezelfde taal. Dat is erg prettig. Je hebt vaak aan een half woord genoeg. Hierdoor ben je geneigd om ze als positief en passend binnen je team te beoordelen. Je kiest de veilige weg. Lijkt prima, maar wat heb je aan vijf mensen met dezelfde kwaliteiten? Tja, een gebrek aan complementaire kwaliteiten dus en geen teamwork.
- De tweede reden om mensen aan te nemen die erg op jou lijken, is een egodingetje. Zo behoud je namelijk jouw deskundigheidspositie. Jij blijft het beste jongetje van de klas, want je hebt niemand in je team die iets kan wat jij niet kunt. Veel leidinggevenden vinden dat (misschien wel onbewust) toch bedreigend. Vaak zie ik dat deskundigheid die de leider zelf echt niet in huis heeft door externen wordt uitgevoerd. Dat is namelijk veilig; extern ingehuurde krachten vormen geen bedreiging voor de deskundigheidspositie van de baas.
Als je hebt besloten om de toekomst verder in te gaan als leidinggevende en dus een sterk team wilt bouwen, zoek dan ook mensen die op een aantal fronten duidelijk beter zijn dan jijzelf. Zo voorkom je dat iedereen nog steeds bij jou aanklopt omdat jij nu eenmaal de senior bent. Vermijd dat je kloontjes van jezelf in je team krijgt.
Verder lezen?
Bestel het boek Van Vakmanschap naar Leiderschap in onze webshop.
Lees ook over de andere HONEST principes:
